تبعات سیاست بریتانیا در ایران چه بود؟، چالش های نفوذ سیاست انگلیسی در شرایط مالی ایران - وبلاگ وردپرس

به گزارش وبلاگ وردپرس، نشر آبی پارس بریتانیا و کشور حائل؛ سرانجام امپراطوری ایران 1890- 1914 نوشته دیوید مک لین با ترجمه مهرداد رضاییان به چاپ رساند.

این کتاب به آنالیز سیاست بریتانیا در قبال ایران در حد فاصل 1890 تا آغاز جنگ جهانی اول در 1914 اختصاص دارد که به نوبه خود تبعات زیادی در شرایط سیاسی و مالی ایران در سال های بعد در پی داشته است. این دوران به تعبیری نقطه اوج رقابت دو امپراتوری بزرگ آن دوران (روسیه و بریتانیا) در ایران بود. نویسنده بازه زمانی مورد مطالعه خود را به دو مقطع قبل و بعد از سال 1950 تقسیم می نماید.

بریتانیا از دوره صفوی آرام آرام راه به دربار ایران جست و در دوره قاجار به عنوان یک کشور متنفذ به همراه روسیه در اداره ایران دخالت کرد، دخالتی که روزبه روز گسترده شد و پس از مشروطه به اوج خود رسید. به طوری که دربار ایران بدون اجازه این دو قدرت قادر به تصمیم گیری نبود.

اهمیت سرزمین ایران به عنوان منطقه ای نزدیک به آب های آزاد و اقیـانوس هنـد و حلقـه اتصال شرق و غرب از دوره صفویه تا به امروز مورد توجه قدرت های غربی به ویـژه روسـیه و انگلیس بوده است. هدف روس ها در دستیابی به خلیجفارس و هندوستان و سیاست های انگلیسی ها در حفظ موقعیت و پایگاه خود در هند و خلیج فارس، عمده ترین دلایل نفوذ و دخالت این کشورها در سیاستگذاری دولتمردان عصر قاجاریه بود. رقابت آنها در اخذ امتیازهای سیاسی و مالی در ایران موجب بروز تنش هایی می شد که در پی ضعف حکومت مرکزی، کشور را به صورت نیمه مستعمره درآورده بود.

این تنش ها و نیز حضور قدرت هـای تازه از جمله آلمان در منطقه ای که بعدها خاورمیانه خوانده شـد، سـبب شد روسیه و انگلیس بر سر منافع مشترک در ایران به توافق رسیده و آن را به منطقه ها نفوذ یکدیگر تقسیم نمایند. این اتحاد در واقع، نقض استقلال و حقوق سیاسی دولت و ملت ایران بود که بـه رغم توجیه دو طرف قرارداد که به استقلال و تمامیت ارضی ایران احترام می گذارند، بدون در نظر گرفتن خواسته های حکومت ایران به صورت مدون و در چارچوب قواعد خودساخته سیاسی به منافع ملی ایران دستبرد زدند.

دیوید مک لین از سال 1999 استاد تاریخ در کینگز کالج لندن بوده است. او در سال 1978 پس از اینکه از 1973 به عنوان محقق دریپر در کالج پمبروک، کمبریج مشغول به کار بود، به کینگز پیوست. مک لین مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه هال و کارشناسی ارشد و دکتری خود را دریافت کرد. از دانشگاه کمبریج.مک لین استاد مدعو در دانشگاه هیروشیما شد و در 2002 و در دانشگاه نیهون در سال 1985 بود. علایق تحقیقاتی او شامل تاریخ مالی و دیپلماتیک بریتانیای مدرن، توسعه آموزشی در مدارس بریتانیا در قرن نوزدهم و تاریخ پزشکی است.

نشر آبی پارس بریتانیا و کشور حائل؛ انتها امپراطوری ایران 1890- 1914 نوشته دیوید مک لین با ترجمه مهرداد رضاییان را در 221 صفحه به بهای صد و چهل هزار تومان به چاپ رساند.