تولید علم باید به محصول، خدمت یا دستورالعمل منجر شود - وبلاگ وردپرس

به گزارش وبلاگ وردپرس به نقل از وزارت بهداشت، نشست معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با روسای 40 مرکز تحقیقاتی دولتی و غیردانشگاهی با رویکرد تحقیقات مسئله محور و کاربردی برگزار شد.

دکتر یونس پناهی گفت: عرصه تحقیقات سلامت در کشور طی سال های گذشته متناسب با شرایط کشور و طبق نظر مسئولان سیاست گذاری شده است. در حال حاضر در وزارت بهداشت نیز تقویت ظرفیت ها و تداوم برنامه ها و اصلاح روندها متناسب با سیاست های کلان کشور در دستور کار واقع شده است.

وی به طرح 8 ماده تحول نظام سلامت اشاره کرد و ادامه داد: در ابتدای تصدی این سمت در اجلاس معاونین تحقیقات و فناوری دانشگاه ها که در مشهد برگزار گشت، طرح 8 ماده ای تحول با رویکرد آینده نگارانه به معاونین پژوهشی اعلام و ابلاغ شد. از جمله رئوس این طرح که می توان از مراکز تحقیقاتی انتظار داشت، انجام تحقیقات مسئله محور است مراکز تحقیقاتی کشور باید در جهت رفع نیازهای سلامت کشور فعالیت کنند.

پناهی با تاکید بر اینکه مسئله محوری تحقیقات به معنای بی نیازی از مقاله نیست، شرح داد: مقاله شروع یک مسیر است در زنجیره تولید علم مقاله نیز یک حلقه واسط است ولی پایان راه تحقیق نیست باید دانش تولید شده ادامه پیدا کند و به محصول، خدمت یا دستورالعمل منجر شود. در نهایت نتایج آن هم باید در اختیار آحاد جامعه قرار بگیرد. بنابراین مقاله لازم و ضروری است ولی کافی نیست پس از چاپ مقاله باید به کار ادامه داد.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، بیان نمود: اکنون جایگاه تولید علم در کشور رتبه 15 جهان و اول منطقه هستیم ولی باید توجه داشت شتاب تولید علم 7/44 است و برای حفظ این جایگاه در سنوات آینده باید این شتاب روند صعودی داشته باشد.

وی سپس به شبکه سازی مراکز تحقیقاتی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر 808 مرکز تحقیقاتی دارای پرونده و شناسنامه در معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت وجود دارد. از این تعداد حدود 200 مرکز تحقیقات ساختار دارند که عدد پایینی است و باید سایر مراکز تحقیقاتی نیز اقدام کنند و در گام بعدی باید میان این مراکز تحقیقاتی تعاملات و همکاری دوجانبه جهت انجام تحقیقات نظام سلامت برقرار شود.

پناهی عدالت در پژوهش را مسئله بعدی دانست که مراکز تحقیقاتی باید به آن توجه کنند و گفت: اسفند سال 1401 بالغ بر 200 میلیارد بودجه میان تمام دانشگاه های علوم پزشکی از جانب معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت پرداخت شده است.

وی از فعالیت سه نوع مرکز تحقیقاتی خبرداد و اضافه کرد: مراکز تحقیقاتی دانشگاهی که با درخواست دانشگاه ها راه اندازی شده اند. برخی از مراکز تحقیقاتی به خواست سازمان ها ایجاد شده اند مانند سازمان غذاو دارو، بیمه سلامت و غیره در سومین مرحله 39 مرکز تحقیقاتی خصوصی وجود دارد که روند رو به رشدی دارند و از فعالیت آنها بسیار استقبال می شود.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه سال گذشته دو آیتم نو به ارزشیابی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی اضافه شده است و این روند در جهت اصلاح مدل ارزشیابی همچنان وجود دارد، بیان نمود: این آمادگی وجود دارد که با نظر ذینفعان و کارشناسان مدل ارزشیابی در سال های آینده مورد بازبینی قرار گیرد ولی اطمینان می دهیم که با یک شیب تدریجی این تغییرات اعمال خواهد شد.

وی به ظرفیت های فناوری در نظام سلامت اشاره کرد و یادآور شد: در سال جاری کشور رتبه 56 فناوری و نوآوری جهان را کسب کرده است و باید انداز رتبه بالاتری برای سال آینده هدفگذاری شود زیرا تحقیق و فناوری در امتداد یکدیگر قرار دارند.

در ادامه نشست دکتر رسول یاراحمدی سرپرست مرکز توسعه تحقیقات و ارزیابی تحقیقات گفت: مراکز تحقیقاتی توقعاتی از وزارت بهداشت جهت رفع موانع تحقیقات دارند درحالیکه انتظارات متقابلی هم از آنها برای انجام تحقیقات کاربردی از سوی وزارت بهداشت و معاونت تحقیقات وجود دارد. در حال حاضر 40 مرکز تحقیقاتی دولتی و غیردانشگاهی داریم که در حال حاضر در این نشست حضور دارند.

یاراحمدی با بیان اینکه در سند جامع علمی کشور تاکید ویژه ای بر اصل ماموریت گرایی در تحقیقات سلامت محور شده است، بیان نمود: تولید علم باید بر مبنای عرضه و تقاضا باشد. اجماع دو رویکرد برون مدار و و درون مدار، مسئولیت مداری توام با اخلاق مداری، تلفیق آموزش با تربیت، پژوهش و مهارت آموزی در سند جامع علمی کشور دیده شده است.

وی اضافه کرد: طبق سند جامع علمی کشور اعتبارات پژوهشی باید هدفمند شوند به سوی نیازها و ماموریت های ملی ساماندهی بودجه دستگاه ها و شرکت های پژوهشی مراکز تحقیقاتی برنامه محور هستند. اگر هدفی داریم که برنامه ای برایش نیست و سازوکار معین نداشته باشد انتظار عملیاتی سازی نمی تواند وجود داشته باشد.

در ادامه نشست حاضران به طرح موضوعات و دغدغه های خود پرداختند و به مواردی مانند تفاوت سازوکارهای تحقیقاتی در مراکز تحقیقات میان رشته ای، پایگاه اطلاعاتی مرجع و معتبر رشته های مختلف، تقاضا برای افزایش استقلال عمل، انتشار نتایج تحقیقات برای آگاهی افکار عمومی و همینطور اطلاع رسانی نتایج تحقیق و پژوهش ها به همتایان، عدالت محوری و نگاه جمع گرایانه و حمایت از مراکز تحقیقاتی غیردولتی با منظور انجام تحقیقات کاربردی و متناسب با نیازهای جامعه و نظام سلامت از جمله موضوعاتی بود که در این نشست از طریق حاضران مطرح شد.