سوغات ایران، کارآفرین می خواهد
به گزارش وبلاگ وردپرس، اصل بحث ما در این مقاله توجه به یکی از بازارهای سنتی ایران؛ سوغات است، بازاری که ظرفیت های بالایی همانند اقبال و کشش جامعه ایران و بازار خاورمیانه دارد. حوزه سوغات در بازار دیجیتال ایران بکر محسوب می گردد و فرصت های قابل توجهی برای کارآفرینانی که زودتر به این فضا اقبال نشان دهند وجود دارد.
مقدمه
سوغات از قدیمی ترین بازارهای ایران است که بهینگی و بهبود در بخش های گوناگون این صنعت احساس می گردد. ظرفیت ها و چالش های منحصربه فرد این بازار نیازمند توجه سرمایه گذاران و کارآفرینانی است که به خطر کردن در بازارهای دیجیتال علاقه مندند و حاضر به صبوری و کوشش برای ساختن حلقه های تازه زنجیره ارزش بازار سوغات ایران هستند. در این مقاله به ظرفیت ها، فرصت ها و چالش های کارآفرینانی که مشتاق اند در این حوزه فعالیت نمایند پرداخته ایم و در انتهای مطلب به مالمو، یکی از کسب وکارهای نوپا و قابل توجه بازار دیجیتال سوغات ایران اشاره نموده ایم.
ظرفیت های و فرصت های بازار سوغات کجاست؟
بازار وفادار هشتاد میلیونی
ایرانی در فضای پویای بازار، مصرف و خرید سوغات را بخشی از فرهنگ مالی خود تعریف نموده است، برای عزیز خود از سفر سوغاتی می خرد، برای میهمانی های خاص باقلوا می گیرد. در کنار چای اش نبات می بینی و زیر سفره صبحانه پارچه های یزدی می گذارد. برای عروس میناکاری هدیه می خرد و عطر و طعم برنج شمالی مهمانی اش، زرشک و زعفران خراسانی است. کالایی که تا به این اندازه در روزمره مردم ایران جا گرفته است، نشان از بازار بسیار بزرگی است (غلط نیست اگر بگوییم هشتاد میلیون مشتری بالقوه) که با هر ارزش افزوده بیشتر، صدها کسب وکار به وجود می آید و هزاران نفر به این زنجیره ارزش مند اضافه می شوند.
مشتریان جهانی و ارزش صادراتی بالا
بسیاری از کشورهای همسایه ایران، علی الخصوص عرب نشین های حاشیه خلیج فارس علاقه زیادی به سوغاتی های ایران نشان داده اند. نه تنها سوغاتی های گرانبهایی مانند ترمه و خاتم کاری که ارزش هنری بالایی دارند بلکه شیرینی ها و آجیل نیز مجذوب کنندهیت بالایی برای این مشتریان دارد، هرچند که این علاقه محدود به همسایگان ما نیست و بعضی از سوغاتی های ایران مانند فرش چنان معروفیت جهانی ای دارند که ایران را با آن ها به خاطر می آورند. از طرف دیگری بسیاری از ایرانیانی که در این سال ها مهاجرت نموده اند، بیش از دیگران قدردان و دلتنگ سوغاتی های ایران هستند، جمعیت بسیار بالایی که در اروپا، آمریکای شمالی، آسیای شرقی و استرالیا حضور دارند و منتظرند تا سالی یک بار خانواده برای شان پسته و سوهان بفرستند. چرا کارآفرین پیشنهاد منطقی تری برای این تقاضا پیدا نکند؟
تنوع محصولات و کاربردهای چندگانه
سوغاتی، یادگار دیاری است که مسافر آنجا بوده ایم. اما همانطور که بالاتر گفتیم. سوغات ایران به واسطه تنوع بالا در دسته بندی های خوراکی، صنایع دستی و کاربردی گستردگی بسیار بالایی دارد که تقاضای همیشگی بازار را همراه دارد. کاربردی بودن یک محصول، بیش از هر عامل دیگری، آن محصول را به انتخاب مشتری تبدیل می نماید. انتخابی که باید کارآفرین برای آن برنامه داشته باشد.
کاربرد سوغات ایران برای سازمان ها
اگر دارید به هدیه سازمانی فکر می کنید، این آشناترین تصویری است که از دو مفوم سوغات و سازمان در فکر مان متبادر می گردد. اما حالا بگویید آن شکرپنیر و آبنبات بجنوردی که کنار چای می گذاریم چه؟ آجیل شب یلدا که در بسته عیدی از کارفرمای خود می گیریم چطور؟ گردوی همدانی صبحانه کاری مان چطور؟ سوغاتی سه مصرف عمده برای سازمان دارد. اول مصارف روزانه مانند پذیرایی، دوم هدایای تبلیغاتی و سازمانی مانند بسته های شب عید و سوم هدایای سازمانی مانند ترمه و فیروزه کوبی که به همکاران و شریکان تجاری تقدیم می نمایند. مهم ترین مزیتی که انتخاب سوغاتی ها برای سازمان دارند، اطمینان از اثربخشی است. سوغات برای همه محبوب است، مشتری خارجی را شادمان می نماید. برنامه نویس بک اند را شادمان می نماید، برنامه نویس فرانت اند را شادمان می نماید. سرایدار را شادمان می نماید. بله، شادمانی، همانی که هدف اصلی هدایا و بسته های سازمانی است.
مجذوب کنندهیت هنری و فرهنگی
طراحی های یکتای اساتید هنر ایرانی را بر روی ترمه، قلم کاری، خاتم کاری، ظروف مس و مینا، فرش های دستباف و سوزن دوزی های سیستان و بلوچستان، تراش خورده صدها سال میراث هنری اجداد ماست، ثروت مجذوب کنندهی که از دست و دل آمده است، نفت هم دلار می آورد ولی دلربایی نمی نماید. استفاده از سوغاتی ها؛ صنایع دستی و یا خوراکی، تفاوتی نمی نماید حضور آن ها در مناسبت های بازاری و مالی جامعه ما کد فرهنگی بسیار متمایزی است که برای سرمایه گذاران و کارآفرینان این حوزه فرصتی است که نباید آن را عادی تلقی نمایند.
اینجا حرف از یک مزیت رقابتی است
سال ها تجربه هنرمندان، شیرینی پزان، تجار، پیشه وران و فعالان صنعت سوغات ایران، نشانگر مزیت رقابتی ای است که بدون یاری هیچ حکومت و دولتی از دل این خاک بیرون آمده است. سخن از مردمی است که با تمرکز به داشته های واقعی و طبیعی خود، ذوق و خلاقیت شان را به کارگرفتند و محصولاتی ساختند که نه تنها کاربردی است که دوست داشتنی است، فعال بازار و کارآفرین خوب می داند که داشتن مزیت رقابتی قدرت مند، بیمه واقعی کسب و کار است. سوغات ما، از واقعی ترین مزیت های رقابتی ما در بازار جهانی است.
چالش های بازار سوغات کجاست؟
زیرساخت های (مکمل) اقتصاد دیجیتال
با این که این روزها اقتصاد دیجیتال ایران با همه قطعی ها و دخالت ها، از نفس نمی افتد و به مشتریان خود وصل می گردد و بازار خودش را گرم نگه می دارد ولی در بخش های دیگری که زیرساخت های مکمل این بازار محسوب می شوند ضعف های جدی (حداقل برای کسب وکارهای مرتبط به سوغات) وجود دارد. نحوه ارسال محصولات در شرکت های باربری برای محصولات نازک آرا و حساسی مانند شیرینی های نرم محلی و خوراکی های که زیبایی آن ها در کنار طعم شان اهمیت دارد چالشی جدی است که حتی اگر کارآفرین ریسک فعالیت را به جان خریداری کنید، مشتری آشنا به بازار می داند که محصول عزیزی که خریده است قرار است تکه و پاره به دست اش برسد. بهبود و بهینگی این زیرساخت ها کاملا خارج از اختیار کارآفرین است و نیازمند چالش پذیری و تمرکز بر بخش هایی است که در اختیار اوست، انتخاب محصولات کم آسیب پذیرتر، یاری به فراورینمایندگان در ارتقاء کیفی بسته بندی ها و آنالیز دائمی گزینه های باربری متفاوت می تواند بخشی از این موارد باشد.
سلیقه نسل تازه
بسیاری از نوجوانان و جوانان امروز، گزینه های مجذوب کننده زیادی برای انتخاب در این بازار گسترده دارند که خرید سوغاتی را از اولویت های آن ها خارج می نماید. توجه به این نکته زمانی اهمیت بیشتری پیدا می نماید که می بینیم این نسل ارتباط خیلی بیشتری از نسل های پیشین با بازارهای دیجیتال دارند و حتی تصمیمات مالی نسل های قبل را معین می نمایند.
چالش های مرتبط به فراورینمایندگان
بسیاری از فراورینمایندگان سوغات، شیوه سنتی خود را در فراوری و عرضه محصولات خودشان حفظ نموده اند و برای همکاری در بازارهای دیجیتال گاهی با محافظه کاری برخورد می نمایند و کار را برای کارآفرینان و سکوسازان مشکل می نمایند. از طرف دیگر بسیاری از این کسب وکارها شناخت درست و دقیقی از ابزارهای دیجیتال ندارند که فرایندهای خدمات دیجیتال کند می نماید. از طرف دیگر پراکندگی فراورینمایندگان در سراسر ایران و سکوسازی برای محصولات آن ها، سختی دیگری است که نیازمند ارتباط دائمی و پیگیرانه با فراورینمایندگان دارد. فرایند فراوری، بسته بندی و عرضه محصولات نیز چالش های خود را دارد. رعایت نکات بهداشتی، برنامه ریزی دقیق و اطلاع از اندازه فراوری، پایبندی به شرایط همکاری با فعالان بازار دیجیتال و استفاده از بسته بندی های محکم با طراحی زیبا که مطابق با سلیقه امروز مشتری باشد، مواردی است باید کارآفرین مدنظر بگیرد.
مالمو؛ یک نمونه قابل توجه
در ادامه نکاتی که مطرح کردیم چند سالی است که کارآفرین های جوان و پرانگیزه ای از نقاط مختلف ایران به این گوشه بازار ایران توجه نموده اند و برای خلق ارزش متمایز خود وارد گود شده اند، مالمو؛ فروشگاه آنلاین سوغات ایران یکی از این کسب وکارهای انگشت شمار بازار دیجیتال سوغات است که تمرکز خود را بر سکوسازی و ارتباط جدی تر با فراورینمایندگان و مشتریان از تمام ایران قرار داده است. مالمو، به خوبی متوجه فقر محتوایی کالاهای این بازار شده و برای معرفی سوغاتی ها علاقه زیادی نشان داده است؛ محتوای متنی، گرافیکی، عکس و ویدئو شاید حداقل های بازار دیجیتال محسوب گردد ولی بازار سوغات ایران از همین حداقل ها (آنگونه ای که در شان اش باشد) محروم است و شادمانیم که کسب وکار جوان مالمو به این بخش توجه جدی ای نشان داده است.
سخن پایانی
اصل بحث ما در این مقاله توجه به یکی از بازارهای سنتی ایران؛ سوغات بود، بازاری که ظرفیت های بالایی همانند اقبال و کشش جامعه ایران و بازار خاورمیانه دارد. حوزه سوغات در بازار دیجیتال ایران بکر محسوب می گردد و فرصت های قابل توجهی برای کارآفرینانی که زودتر به این فضا اقبال نشان دهند وجود دارد. اگر علاقه مند به حوزه سوغات هستید به صفحه راهنمای خرید سوغات ایران هم سری بزنید.
منبع: چمدان