مترجمی که وجود خارجی ندارد
به گزارش وبلاگ وردپرس، مهدی رضایی با بیان این که امروز همه چیز دارد جنبه بازاری پیدا می نماید و تاثیر این موضوع روی کتاب های ترجمه، از مترجمانی می گوید که وجود خارجی ندارند و فقط یک نام هستند.
این نویسنده و مدیر کانون فرهنگی چوک در گفت وگو با وبلاگ وردپرس درباره معیارهای انتخاب کتاب برای ترجمه که به نظر می رسد به سمت کتاب های پرفروش رفته اند، اظهار کرد: در بحث ترجمه رویکردی وجود دارد و همه دنبال آثاری هستند که جایزه گرفته باشند و یا معروف باشند. ما شاهد هستیم از یک کتاب 10 ترجمه همزمان با شاکله های مختلف بیرون می آید، بعضی قوی هستند و بعضی ضعیف و بعضی هم کپی برداری شده اند که فقط جلد کتاب را عوض نموده و به نام مترجم دیگری می زنند، مترجمی که وجود خارجی ندارد و فقط یک نام است.
رضایی اضافه نمود: زمانی که نوبلیستی معرفی می گردد، با این که هیچ ترجمه ای از او در ایران نداشته ایم، به محض این که اعلام می گردد، همه آغاز به ترجمه می نمایند و در عرض یک هفته کار بیرون می آید که این ضعف بزرگی محسوب می گردد و ضربه های زیادی می زند.
او با بیان این که ادبیات مخاطبان مختلفی دارد، گفت: ما عامه پسندها و سخت پسندها را داریم، همه این کتاب ها باید وجود داشته باشد چه در حوزه تألیف و چه ترجمه، جامعه احتیاج به این کتاب ها دارد و باید روندی شکل بگیرد تا آثار خوب دنیای حتما ترجمه گردد. سال هاست در ماهنامه خودمان داریم نوبلیست های ادبیات دنیا را معرفی می کنیم و زمانی که می خواهیم اطلاعاتی از این افراد درج کنیم، می بینیم حتی معرفی آن ها به زبان فارسی وجود ندارد، همه را از منابع انگلیسی ترجمه می کنیم، خیلی بد است که حتی معرفی نوبلیست ها را به فارسی نداریم و آثاری از این ها ترجمه نشده است.
نویسنده من بن لادن را کشتم و چه کسی از دیوانه ها نمی ترسد؟ اعلام نمود: مشکل دیگری که در ترجمه و جود دارد، این است که بیشتر مترجمان ما زبان انگلیسی بلدند و از انگلیسی به فارسی ترجمه می نمایند، در صورتی که ممکن است نسخه اصلی رمان به زبان فرانسه یا ایتالیایی باشد؛ در واقع ترجمه ها به صورت مستقیم از زبان اصلی انجام نمی گردد که این موضوع ضربه زیادی به ترجمه و انتقال متن وارد می نماید.
او درباره معیارهای ترجمه هم گفت: امروز همه چیز دارد جنبه بازاری پیدا می نماید؛ ما مترجمان خوبی داریم که دنبال آثار خوب هستند اما در این اوضاع مالی هیچ مترجمی بر روی کتاب سخت خوان دست نمی گذارد و چون می بیند کتاب عامه پسند پرفروش است و در عرض یک ماه به چاپ بعدی می رسد، بدون شک آن را انتخاب می نماید. الان در دوره ای نیستیم که مترجمان شکم سیری باشند که بخواهند کارهای فاخری را انجام دهند، الان نگاه نگاه بازاری است چون اوضاع از نظر مالی بد است و هر کس در پی چیزی است که بتواند سود بیشتری ببرد.
مهدی رضایی درباره تأثیر این موضوع بر جریان ادبی ایران هم اظهار کرد: ما در سراشیبی قرار داریم و این سراشیبی همیشگی نخواهد بود. همان طور که مثلا حرکت کرونا روبه صعود دارد و بعد سقوط می نماید، در ترجمه هم ما رو به سقوط داریم ولی بعد دوباره حالت اولیه را پیدا نموده و به سمت صعودی حرکت می کنیم. فکر می کنم دوره 10 ساله ای احتیاج باشد که این آثار بیایند. هرچیزی اشباع شدگی دارد و خود مخاطبانی که عامه پسند هستند بعد از یک دوره خواندن این کتاب ها، دیگر خسته می شوند و به سمت کتاب های حرفه ای تر رو می آورند. همواره می گویم ما به همه این کتاب ها احتیاج داریم و معمولا مخاطبان با آثار عامه پسند کتابخوان می شوند و بعد به سمت کتاب های حرفه ای حرکت می نمایند.
منبع: خبرگزاری ایسنا